Mali müşavir, beden eğitimi öğretmeni, iş güvenliği uzmanı, özel eğitim öğretmeni, satış danışmanı, muhasebeci, müzik öğretmeni ve satış asistanı. Meslekleri ayrı olan sekiz kadını bir araya getiren neden ise ataerkil sistemin kadınlar üzerindeki olumsuz sonuçları. Namus ve kıskançlık adı altında kadınların öldürülmesine ve kadınlara biçilen toplumsal cinsiyet rollerine karşı bir araya gelen sekiz kadın, İzmir’de kurulan MelodiKA Kadın Müzik Kolektifi ile cinsiyetçi söylemler barındıran şarkıları tersine çeviriyor.
İlk olarak Cem Karaca’nın Namus Belası adlı şarkısını uyarlayan kadınlar, hem şarkılar yoluyla bilinçaltına kodlanan cinsiyetçi söylemleri yerle bir ediyor, hem namus cinayetlerine karşı farkındalık oluşturuyor hem de sanat yapıyor. Kadınlar, “Birleşirse ellerimiz biz bize güç veririz. Bir araya gelir isek bu sistemi çiteriz. Gece bizim, sokak bizim, meydan bizim, ev bizim. Patriyarka karşısında seçtiğimiz yol bizim” diyor.
“BİR ARAYA GELİR İSEK BU SİSTEMİ ÇİTERİZ”
Kolektif oldukları için üyelerin sürekli değiştiği MelodiKA Kadın Müzik Kolektifi’nde şu anda mali müşavir Fidan Şimşek, beden eğitimi öğretmeni Arzu Gerçek, özel eğitim öğretmeni Nur Dernek, müzik öğretmeni Birsen Buldu, iş güvenliği uzmanı Sevgi Doğan, satış danışmanı Jiyan Genç, satış asistanı Gonca Özsaygı ve muhasebeci Besra Eroğlu çalıyor.
Namus Belası şarkısındaki sözleri “Geldik şu erkek dünyaya, oynayacak roller var/ İşte çalış, evde çalış, böyle olur “hanımlar”/ Koca, baba, abi, kardeş dayağı -silahı- hazır tutar/ Namus belasına dostlar/ Verdiğimiz can bizim/ Birleşirse ellerimiz biz bize güç veririz/ Bir araya gelir isek bu sistemi çiteriz/ Gece bizim, sokak bizim, meydan bizim, ev bizim/ Patriyarka karşısında seçtiğimiz yol bizim” şeklinde uyarlayan müzik kolektifi, duymaya alışık olduğumuz ancak çoğu zaman fark etmediğimiz cinsiyetçi şarkıları da uyarlamayı planlıyor.
“KADININ NAMUSU KENDİNE AİTTİR”
Kadınların toplumdaki yeri, geri itilmişlikleri, şiddete maruz kalmaları ve günden güne bu şiddet oranının farklı şekillerde artması sebebiyle farkındalık oluşturmak istediklerini belirten iş güvenliği uzmanı Sevgi Doğan, hayat koşuşturmasında kadınlara düşen yüklerin çok fazla olduğunu söyledi. Anne, eş ya da evlat olarak daha farklı sorumlulukları olduğunu ifade eden Doğan, “Cem Karaca’nın Namus Belası şarkısında namus sanki erkeğin üzerinden giden bir şey gibi görülüyor ama aslında öyle değil.
Kadının namusu, insanın namusu kendine aittir. Bir arkadaşımızın önerisiyle şarkıyı tersine çevirelim ve bu duruma dikkat çekelim dedik. Başka parçaları da uyarlayacağız. Namus beladır ama kimin başına beladır? Bugün namus adı altında cinayetler işleniyor. Günde kaç kadın öldürülüyor. Kadınlar yaşamlarını yitirirken buna farklı bir şekilde dikkat çekelim dedik. Bizim namusumuz kimsenin namusu değildir” dedi.
“KADIN HEM ÇALMALI HEM SÖYLEMELİ”
MelodiKA Kadın Müzik Kolektifi’nde sanat yapan kadınların her biri farklı bir enstrüman çalıyor. Bir yandan da şarkı söylüyorlar. Kadınların sahnede sadece görsel olarak yer bulmasına da karşı olduklarını kaydeden Doğan şöyle devam etti:
“Bizler bu kaygılarımızla hayatın içinde koştururken sanatın içinde ne kadar var oluyoruz ya da düşüncelerimizi tam olarak nasıl ifade edebiliyoruz? Bunlara karşı durmak için kolektif mantığında toplandık. Kişilerin belli olduğu bir grubumuz yok. Kadınlar genelde maalesef sahnede de görsel şovlarla bulunabiliyorlar. Biz buna da karşıyız çünkü kadın hem çalmalı hem söylemeli.”
“BU ŞARKILAR BİLİNÇALTINA KODLANIYOR”
Şarkı uyarlamalarını cinsiyetçi ifadelerin bulunduğu şarkılardan seçtiklerini belirten mali müşavir Fidan Şimşek de uyarlamayı düşündükleri diğer şarkıların da şimdiden netleşmeye başladığını dile getirdi. Namus Belası şarkısının da cinsiyetçi ifadeler yer alan şarkılardan biri olduğunu söyleyen Şimşek şöyle konuştu: “Bu şarkıların bilinçaltına kodlandığını düşünüyoruz.
Kadınlar toplumda her zaman geride kaldı. Ev işi yapmak, çocuk bakmak bir şekilde kodlandı. Bu şarkılar da bu düşüncelere çanak tutuyor. Son yıllarda namus cinayetleri çok fazla arttığı için bir araya geldik. Anlamlı bir şey yapmaya çalışıyoruz. Hiçbirimizin asıl işi müzisyenlik değil. Hepimiz farklı işlerle uğraşıyoruz. Namus cinayetlerine, töre cinayetlerine, çocuk gelinlere karşı çıkmak için bir araya geldik. Erkek egemen söylemler barındıran, kadınları aşağılayan, kadınlara hakaret eden şarkıları uyarlayacağız.”
KADINLARIN UYARLADIĞI ŞARKI
MelodiKA Kadın Kolektifi’nin uyarladığı Namus Belası şarkısının sözleri şöyle:
Geldik şu erkek dünyaya, oynayacak roller var
İşte çalış, evde çalış, böyle olur “hanımlar”
Koca, baba, abi, kardeş dayağı -silahı- hazır tutar
Namus belasına dostlar
Verdiğimiz can bizim
Birleşirse ellerimiz biz bize güç veririz
Bir araya gelir isek bu sistemi çiteriz
Gece bizim, sokak bizim, meydan bizim, ev bizim
Patriyarka karşısında
Seçtiğimiz yol bizim
