Yurdumuzun dört bir yanında işçi direnişleri sürerken Bursa’da “metal fırtına” patlak verdi ve binlerce işçi hakları için fabrikalarda üretimi durdurdu ve fabrikaları terketmedi. Metal işkolunda direnişlerin bir kısmı sürerken bir kısmı kazanımla sonuçlandı. Diğer yandan İzmir’de Petkim işçileri Bursa’yı selamladı ve grev hakkı tanınmayan işçiler “biz istersek yaparız” diyerek direnişe geçtiler ve kazandılar. Yine aylardır Zet Farma’dan Nestle’ye devam eden onlarca direnişten Bedaş ve Maltepe Hastanesi de kazanımla sonuçlandı... Buradan diğer adını sayamadığımız onlarca işçi direnişini de tekrar selamlıyoruz...
***
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi işçiler, kamu çalışanları, işçi aileleri, doktorlar, mühendisler, akademisyenler, gazeteciler, hukukçular... ve onların örgütlenmelerinin oluşturduğu; devletten ve sermayeden bağımsız; sağlıklı ve güvenli çalışma mücadelesini yürüten bir koordinasyon, bir emek örgütüdür...
Yazılı, görsel, dijital basından takip edebildiğimiz, emek-meslek örgütlerinden gelen bilgiler ile işçiler, işçi yakınlarının bildirimleri ışığında tespit edebildiğimiz ve her gün güncellenen bilgiler ışığında 2015 yılının ilk beş ayında yaşanan iş cinayetleri şöyle:
Ocak ayında en az 128 işçi,
Şubat ayında en az 85 işçi,
Mart ayında en az 139 işçi,
Nisan ayında en az 133 işçi
Mayıs ayında ise en az 161 işçi yaşamını yitirdi...
Böylece 2015 yılının ilk beş ayında iş cinayetlerinde en az 646 işçi can vermiş oldu...
2012 yılından bugüne Mayıs ayında yaşanan iş cinayetlerine baktığımızda söylenen onca şeye yanan onca cana rağmen bir değişiklik görmüyoruz: İşçiler her geçen yıl daha fazla ölüyorlar...
2012 yılının Mayıs ayında 69 işçi,
2013 yılının Mayıs ayında 114 işçi,
2014 yılının Mayıs ayında 427 işçi, -ki geçen yıl 13 Mayıs’ta Soma’da 301 madenci katledilmişti-
2015 yılının Mayıs ayında ise 161 işçi yaşamını yitirdi...
Değişmeyen dörtlü: Tarım, inşaat, taşımacılık ve ticaret/büro işkollarında işçi ölümleri yoğunlaşıyor...
Tarım, Orman işkolunda 39 emekçi;
İnşaat, Yol işkolunda 34 işçi;
Taşımacılık işkolunda 23 işçi;
Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 16 emekçi;
Savunma, Güvenlik işkolunda 8 işçi;
Belediye, Genel İşler işkolunda 8 işçi;
Çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz/öğrenemediğimiz 6 işçi;
Gıda, Şeker işkolunda 5 işçi;
Madencilik işkolunda 4 işçi;
Çimento, Toprak, Cam işkolunda 4 işçi;
Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda 4 işçi;
Enerji işkolunda 3 işçi;
Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 3 işçi;
Petro-Kimya, Lastik işkolunda 2 işçi;
Basın, Gazetecilik işkolunda 1 işçi;
Metal işkolunda 1 işçi can verdi...
Mayıs ayında yaşamını yitiren 161 emekçinin 133’ü işçi, memur statüsünde çalışan ücretlilerden; 21’i çiftçilerden/küçük toprak sahiplerinden ve 7’si esnaflardan olmak üzere 28’i kendi nam ve hesabına çalışanlardan oluşuyor...
İşçiler en çok trafik/servis kazaları, düşme, ezilme/göçük ve diğer nedenlerden dolayı can verdi...
Trafik, Servis Kazası nedeniyle 48 işçi;
Diğer nedenlerden dolayı (yıldırım düşmesi, arı sokması, boğa saldırısı, kalp krizi, intihar, dövülme, silahlı saldırı) 41 işçi;
Düşme nedeniyle 30 işçi;
Ezilme, Göçük nedeniyle 22 işçi;
Zehirlenme, Boğulma nedeniyle 9 işçi;
Elektrik Çarpması nedeniyle 6 işçi;
Patlama, Yanma nedeniyle 5 işçi can verdi...
Mayıs ayında iş cinayetlerinde 12 kadın ve 149 erkek işçi can verdi...
Sivas’ta mevsimlik işçi Aysel Gezici’ye babası ile beraber köyün hayvanlarını otlatırken yıldırım çarptı...
Nevşehir’de mevsimlik tarım işçisi Ayşe Pınar çalışırken çapa ile öldürüldü...
Kayseri’de mevsimlik tarım işçisi Songül Evran’a yolun karşısına geçerken otomobil çarptı...
İzmir’de Menemen Orman İşletme Şefliğinde mevsimlik tarım işçisi Raziye Ağünlü, mesaisi bittikten sonra bindiği servisten Tüpraş kavşağında indi, yoldan karşıya geçmek isterken tır çarptı...
Uşak’ta çiftçi Halime Çakan, koyunlarını otlatmaya çıktığında yıldırım düştü...
Urfa’dan Ankara’ya gelen mevsimlik tarım işçilerini taşıyan minibüs devrildi. Hamile işçi Emine Aracuk ve 2 yaşındaki oğlu can verdi...
Hatay’dan tarlada çalışmak için gelen mevsimlik tarım işçilerini taşıyan kamyonet devrildi, Döne Küçük can verdi...
Elazığ Şeker Fabrikası işçilerini Erzincan Şeker Fabrikasına götüren minibüs kamyonla çarpıştı, Safiye Bahçeci can verdi...
Ankara-Altındağ TRT Ankara Radyosu Müdürlüğü binasında çalışan radyocu, öykü yazarı, dramaturg Selma Fındıklı odasında masanın üzerinde ölü bulundu...
Burdur-Yeşilova Dereköy İlkokulu Müdürü Esra Çakır ile sınıf öğretmeni Neriman Tekin ilçeden 18 kilometre uzaklıktaki okula gitmek üzere otomobille yola çıktılar. Otomobil 50 metrelik uçuruma yuvarlandı...
Adana’da iktisat mezunu kadın işsizlikten bunalıma girdi. İntihar girişiminde bulunduğu için ailesi psikiyatriste götürdü, 2 defa daha intihar girişiminde bulundu, psikiyatrın kliniğe yatmasını söylediği gün intihar etti...
Mayıs ayında iş cinayetlerinde 7 çocuk işçi can verdi...
İki ay önce ailesiyle Diyarbakır’dan Sivas’a gelen 9 yaşındaki mevsimlik işçi Aysel Gezici, babasıyla Hasbey Köyü’nün hayvanlarını otlatırken yıldırım çarptı...
14 yaşındaki tarım işçisi Mehmet Kizir Mersin’de pat pat sürerken devrilen araçla savruldu...
Adana’da mevsimlik tarım işçiliği yapan 17 yaşındaki Basil Ali kanala düşüp boğuldu...
Urfa’dan ailesiyle Kayseri’ye patates dikimi için gelen 7 yaşındaki mevsimlik tarım işçisi Songül Evran’a otomobil çarptı...
14 yaşındaki çoban Salih Sak Şırnak’ta koyun otlatırken kayalıklardan düştü...
Nakliye işçileri 16 yaşındaki Malik Şahingöz ve 13 yaşındaki Mustafa Şahingöz Kayseri’den Trabzon’a eşya götürüp geri dönerken şirkete ait kamyon devrildi...
Yine aylardır vurguladığımız bir hususa tekrar dikkat çekmek istiyoruz. Mayıs ayında tarım, gıda, ticaret, eğitim, inşaat, taşımacılık, sağlık ve belediye işkollarında emekli ya da emeklilik çağında çalışan 34 işçi yaşamını yitirdi. İş cinayetlerinde artarak bu yaş grubunun can vermesi devletin yaşı ilerleyen işçilere / emekçilere verdiği değeri ve sosyal güvenlik sisteminin içinde bulunduğu durumu da gösteren bir gerçeklik...
Mayıs ayında iş cinayetlerinde 3 göçmen işçi can verdi...
Adana’da, dört buçuk yıl evvel savaştan kaçıp ülkemize gelen ve mevsimlik tarım işçiliği yapan Suriyeli Muhammet Ali ve Basil Ali yaşamını yitirdi. Tarlada çalışırken sıcaktan bunalıp suya giren Muhammet ve onu kurtarmak isterken kanala düşen Basil öldüler...
Adana’da çalıştığı inşaatta elektrik kablosuna dokunan Suriyeli işçi Mecit Kimlu yaşamını yitirdi...
İş cinayetleri en çok İstanbul, Adana, Bursa, İzmir, Konya ve Ankara’da can aldı...
9 ölüm İstanbul’da;
8 ölüm Adana’da;
7’şer ölüm Bursa, İzmir ve Konya’da;
6 ölüm Ankara’da;
5’er ölüm Antalya, Erzurum, Gümüşhane, Kayseri ve Kocaeli’nde;
4’er ölüm Balıkesir, Burdur, Çanakkale, Hatay ve Niğde’de;
3’er ölüm Bilecik, Bolu, Gaziantep, Kahramanmaraş, Karabük, Samsun, Sivas ve Şanlıurfa’da;
2’şer ölüm Diyarbakır, Düzce, Edirne, Karaman, Manisa, Mersin, Muğla, Ordu, Osmaniye, Şırnak, Tunceli ve Uşak’ta;
1’er ölüm ise Afyon, Ağrı, Artvin, Bartın, Denizli, Elazığ, Eskişehir, Kars, Kastamonu, Kırıkkale, Kilis, Kütahya, Malatya, Mardin, Nevşehir, Siirt, Sinop, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Zonguldak, İspanya, Kıbrıs ve Libya’da yaşandı...
İşyerlerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri alınsın...
İşçilerin sendika seçme ve örgütlenme özgürlüğü ile iş güvencesi sağlansın...
Grevler, direnişler değil başta taşeronlaştırma olmak üzere her türlü güvencesiz çalıştırma yasaklansın...
2015 / Mayıs ayında iş cinayetlerinde yaşamını yitiren Hulisi Tekin, Aysel Gezici, Aydın Şayık, Ahmet Kara, Hüseyin Kastal, Aydın Özden, Şahin Gözüngü, İsmail Temizel, Yaşar Özcan, Tahir Durmaz, Nuh Doğan, Ayşe Pınar, Mehmet Sargın, Cemil Daşçı, Mazhar Yüksel, E.K., Mehmet Kizir, Muhammet Ali, Basil Ali, Mehmet Ali Atmaca, Hasan Gazi Fidan, Songül Evran, Raziye Ağünlü, Ahmet Aslan, İsmail Yılmaz, Ömer Çetin, Ramazan Kasatura, Nevzat Kürkçü, Halime Çakan, Seyfi Çakmak, Emine Aracuk, Mustafa Doğan, Zeki Pembe, Salih Sak, Mustafa Küçük, Döne Küçük, Salim Kaplan, Niyazi Sarıpınar, Abdurrahman Toklu, Mehmet Zeki Avar, Safiye Bahçeci, Halil Dikme, Tuncay Nazik, Murat Uçar, Ergin Ceylan, Ömer Özcan, Engin Özcan, Hakkı ., Ahmet Mumcu, İrfan Yılmaz, Selma Fındıklı, Mehmet Söyler, Halit Turan, Lokman Ağırbaş, Salih Kısaş, Mehmet Ramazan Kocabıyık, Yakup Vural, Muharrem Y., Abdülmenaf Akmancı, Bedrettin Kem, Sırrı Demirel, Esra Çakır, Neriman Tekin, Fatih Gedikli, Mustafa Aybak, Sami Doğmuş, Erkan Ok, Orhan Özer, Haluk Bilge, Bayram Altın, Muhlis Temiz, İrfan Yılmaz, Adem Doğan, Mustafa Leçem, Kemal Erol, Özcan Karakaya, Yaşar Esen, Halil Tut, Ahmet Aksoy, Nurettin Baylassın, Mustafa Kirazlı, Abdurrahman Taşçı, Hüseyin Dulda, Deniz Serhat Aktürk, Adil Kolukısaoğlu, Bilal Büyükkaya, Uğur Çolakoğlu, Mustafa Dedekoç, Olgun Özdemir, Ensar Akay, Şıho Davulcu, Şevket Kaplan, Orhan Demir, Necati Mortaş, Lütfi Çelik, Cafer Gümüştaş, Mücahit Öztürk, Bilal Boz, Adem Akkoyun, Mecit Kimlu, Serhat Özöndel, Selim Özlü, Abbas Başboğa, Yüksel Deveci, Veli Gök, Eyüp Çatalbaş, Adil Yıldızlı, Ömer Faruk Çiçek, Alim Karabacak, İsmail İlgin, Bayram Almaca, Muhammet Alparslan Taktik, Turgut Keteci, Mustafa Akkuş, Hasan B., İsmail Demir, Tuna Beken, Adem Akın, Bayram Sarıgül, Mehmet Ersan, Fatih Atçıkan, İslam Adıgüzel, Emrah Yılmaz, Yasin Bayar, Yusuf Can Şahingöz, Malik Şahingöz, Mustafa Şahingöz, Onur Osman Yemenici, Mehmet Hanefi Karakelle, Özkan Karakelle, Gökhan Yılmaz, Mahir Aktaş, İlker Büyükdere, Behlül Gökduman, Mustafa Alacacıoğlu, Kamil Furtun, Hüseyin Özöğretmen, Murat Boyraz, Ali Emre Cevizci, Ömer Faruk Aydın, Serdal Eldemir, İsmail Arı, Çağatay Erdal, Aşkın Ünalan, Yusuf Akcan, Hüseyin Okutur, Çetin Bekler, Abdullah D., Mehmet C., Faruç Özgan, Yusuf Karataş, Tuncay Gergin, Hasan Ali Koçer, Caner Sevim, Barış Mengiç, Ç.B., Dicle Yulci, Cumali Afşin ve ismini öğrenemediğimiz üç işçiyi saygıyla anıyoruz!